El rey y el dios

El rey y el dios

El rey y el dios

El rey y el dios (en idioma protoindoeuropeo: rēḱs deiwos-kʷe) es el título de un diálogo corto compuesto en el lenguaje protoindoeuropeo.

Está basado en el episodio del rey Jari Schandra, del Aitareia brāhmaṇa (7.14 a 33.2).

S. K. Sen les pidió a varios indoeuropeístas (Y. E. Arbeitman, Eric P. Hamp, Manfred Mayrhofer, Jaan Puhvel y W. Winter) para reconstruir el «padre» protoindoeuropeo del texto.

Contenido

El rey y el dios

La versión de Hamp/Sen en la Enciclopedia del indoeuropeo (1997, p. 503), que difiere de la versión original de Hamp en que reemplazó el dios Lughus de Hamp con el Werunos de Sen:

To rḗḱs éh1est. So n̥putlos éh1est. So rēḱs súhnum éwel(e)t. Só tós(j)o ǵʰeutérm̥ (e)pr̥ḱsḱet: "Súhxnus moi ǵn̥h1jotām!" So ǵʰeutēr tom rḗǵm̥ éweukʷet: "Ihxgeswo deiwóm Wérunom". So rḗḱs deiwóm Werunom h4úpo-sesore nu deiwóm (é)ihxgeto. "ḱludʰí moi, phater Werune!" Deiwós Wérunos km̥ta diwós égʷehat. "Kʷíd welsi?" "Wélmi súxnum." "Tód h1éstu", wéukʷet loukós deiwos Werunos. Rēǵós pótniha súhnum gegonh1e.

Versión de Lehmann:

Pótis gʰe ʔest. Só-kʷe n̥gn̥ʔtós ʔest, sū́num-kʷe wl̥next. So ǵʰutérm̥ pr̥ket: "Sū́nus moi gn̥hjotām!" ǵʰutḗr nu pótim weukʷet: "Jégeswo gʰi déiwom Wérunom." úpo pro pótis-kʷe déiwom sesore déiwom-kʷe jegto. "Kludʰí moi, dejwe Werune!" Só nu km̥ta diwós gʷāt. "Kʷód wl̥nexsi?" "Wl̥néxmi sū́num." "Tód ʔestu", wéwkʷet lewkós déjwos. Pótnī gʰi sū́num gegonʔe.

Traducción al español:

Una vez hubo un rey. No tenía hijos. El rey quería un hijo. Le pidió a su sacerdote. Le preguntó a su sacerdote: «Quiero tener un hijo». El sacerdote le dijo al rey: «Récele al dios Werunos». El rey se acercó al dios Werunos para pedirle. «¡Escúcheme, padre Werunos!». El dios Werunos bajó del cielo. «¿Qué quiere?». «Quiero un hijo». «Qué así sea», dijo el brillante dios Werunos. La esposa del rey tuvo un hijo.

Traducción al inglés:

Once there was a king. He was childless. The king wanted a son. He asked his priest: "May a son be born to me!" The priest said to the king: "Pray to the god Werunos". The king approached the god Werunos to pray now to the god. "Hear me, father Werunos!" The god Werunos came down from heaven. "What do you want?" "I want a son." "Let this be so", said the bright god Werunos. The king's lady bore a son.

Las letras del EIEC corresponden a las que se usan en el artículo Proto-Indo-European language, con ha por h2 y hx para laríngeo h no especificada. Lehmann intentó hacer una aproximación más fonética, con x (voiceless velar fricative) para h2 y ʔ (glottal stop) para h1.

Varias etapas del idioma protoindoeuropeo

Carlos Quiles Casas, del Dnghu Group da las versiones en varios estadios del Proto-Indo-Europeo y del post-Proto-Indo-Europeo: PDF.

"IE II, ca. 3500 a. C. (Proto-Indo-Hitita)"

To rēgs ʔest. So-kwe n̥gn̥ʔtós ʔest, súχnum-kwe wl̥neχt so ghutérm̥ pr̥kskét “Súχnus moi gnhjotām!” ghutḗr nu rḗgm weukwét: “Χewekho ghi déiwom Wéln̥om”. úpo pro rēgs-kwe djēm sésore djēm-kwe χewekhto. “Kludhí moi, pħtér Wéln̥e!" So nu km̥ta diwós keħt. “Kwód wl̥néχsi?” “Wl̥néχmi súχnum”. “Tód ʔéstu“, wewkwét leukós déiwos. Rēgós pótniħ ghi súχnum gegonʔe.

"IE III, ca. 2.500 a. C. (Proto-Indo-Europeo)"

To rēgs (é)est. So-kwe n̥gn̥̄tós (é)est, sū́num-kwe (é)wl̥nét so ghutérm̥ (é)pr̥skét “Sū́nus moi gnjotām!” ghutḗr nu rḗgm (é)weukwét: “Éwekho ghi déiwom Wéln̥om”. úpo pro rēgs-kwe djēm sésore djēm-kwe ewekhto. “Kludhí moi, patér Wéln̥e!" So nu km̥ta diwós kāt. “Kwód wl̥nési?” “Wl̥némi sū́num”. “Tód éstu“ (é)wewkwét leukós déiwos. Rēgós pótnī ghi sū́num gegone.

"IE IIIa, ca. 2000 a. C. (Proto-Indo-Iraní)"

Ta rāĝs āst. Sa-ka ajātás āst, sū́num-ka ávr̥nat sa ghutrám̥ ápr̥skat “Sū́nus mai gnjatām!” ghutār nu rāĝam ávaukat: “Ávaghe ghi dḗvam Vár̥nam”. úpa pra rāĝs-ka dḗvam sásara dḗvam-ka ávaghta. “Srudhí mai, pitár Vár̥ne!" Sa nu káta devás gāt. “Kád vr̥nási?” “Vr̥námi sū́num”. “Tát éstu“, ávaukat rauķás dḗvas. Rāĝás pátnī ghi sū́num ĝáĝana.

«El rey y el dios» en el sánscrito original

Sánscrito:

Athainam uvāca:
Entonces a él le dijo:
varuṇaṃ rājānam upadhāva, putro me jāyatāṃ, tena tvā yajā iti tatheti.
«Váruna rey recurre: “Hijo a mí suceda, con él haré sacrificio a ti.
sa varuṇaṃ rājānam upasasāra: putro me jāyatāṃ, tena tvā yajā iti. tatheti.
Ese Váruna rey recurre al: “Hijo a mí suceda; con él haré sacrificio a ti.
tasya ha putro jajñe, rohito nāma.
De él ciertamente hijo hubo, y Rójita lo nombró.

Traducción al español:

Entonces le dijo a él: Recurre a Váruna, el rey, y dile: «Que yo pueda tener un hijo, con él yo te haré sacrificio». «Que así sea» (replicó él). Él fue con Váruna, el rey (diciendo): «Que yo pueda tener un hijo, con él yo te haré sacrificio». «Que así sea» (replicó él). A él le nació un hijo, de nombre Rójita.

Traducción al inglés:

Then he said to him: Have recourse to Varuna, the king (saying): "Let a son be born to me; with him let me sacrifice to thee" "Be it so" (he replied). He went up to Varuna, the king (saying) "Let a son be born to me; with him let me sacrifice to thee." "Be it so" (he replied) To him a son was born, Rohita by name.

Bibliografía

  • Sen, S. K.. Proto-Indo-European, a multiangular view, JIES 22, 67–90 (1994)

Véase también

  • Fábula de Schleicher

Enlace exteros

Obtenido de "El rey y el dios"

Wikimedia foundation. 2010.

Игры ⚽ Нужно сделать НИР?

Mira otros diccionarios:

  • Dios de Pactos — Live album by Marcos Witt Released 2003 …   Wikipedia

  • Rey Baltasar — Saltar a navegación, búsqueda Para otros usos de este término, véase Baltasar (desambiguación). Baltasar es el nombre con que se ha identificado tradicionalmente a uno de los Reyes Magos. Sin embargo, los Reyes Magos que aparecen en la Biblia son …   Wikipedia Español

  • Dios es bueno — Saltar a navegación, búsqueda Dios es Bueno es el álbum #29 producido por el cantante Cristiano Marcos Witt. Fue grabado en vivo desde Puerto Rico. Incluye un DVD con los videos musicales grabado en vivo desde Puerto Rico. También fue ganador del …   Wikipedia Español

  • Dios de pactos — Saltar a navegación, búsqueda Dios de Pactos es el álbum #24 producido por el cantante cristiano Marcos Witt.Este album es la produccion mas cara de su carrera. Fue grabado en vivo desde Miami, Florida el 21 de Mayo del 2002.Segun muchas personas …   Wikipedia Español

  • Dios es Bueno — Live album by Marcos Witt Released September 20, 2005 Recorded June 18, 2005 at Coliseo Rubén Rodríguez de Bayamón in Puerto Rico Genre …   Wikipedia

  • Rey de la Tierra — Saltar a navegación, búsqueda El Rey de la Tierra Kuei es la máxima autoridad en Ba Sing Se, es visto como un icono, es adorado y hasta considerado un dios por los ciudadanos. En realidad el es una especie de marioneta de los planes de Long Feng… …   Wikipedia Español

  • Rey Goobot — Saltar a navegación, búsqueda El Rey Goobot es un personaje de ficción de la serie animada Las aventuras de Jimmy Neutrón: El niño genio y de la película lanzada en el 2001 Jimmy Neutrón: El niño genio. La voz original en la película es de… …   Wikipedia Español

  • Dios y Ley vieja — Dios y la Ley vieja es la traducción del euskera de Jaun Goikua eta Lege zarra , también escrito como jaungoikoa eta lagi zarra. Es el lema que los hermanos Sabino y Luis Arana, fundadores del Partido Nacionalista Vasco (PNV), establecieron al… …   Wikipedia Español

  • Rey Gaspar — Saltar a navegación, búsqueda Gaspar es uno de los nombres tradicionales dados a los anónimos magos que menciona el evangelio de San Mateo. Tradición Estos magos fueron, según la tradición, a adorar al Mesías que acababa de nacer en Belén de… …   Wikipedia Español

  • Dios — Para el concepto de «dios» en el contexto de las religiones politeístas, véase deidad. Para la tribu tracia, véase Díos. Imagen de Dios, pintura al fresco de Miguel Ángel. El concepto …   Wikipedia Español

Compartir el artículo y extractos

Link directo
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”